Nowa automatyczna skrzynia biegów ASA zaprezentowana w BMW R 1300 GS

Po latach unikalnej dwusprzęgłowej skrzyni biegów Hondy w sektorze motocyklowym i niedawno wprowadzonym sprzęgle Honda E-Clutch, Bawarczycy pokazują teraz swojego innowacyjnego ducha dzięki własnej automatycznej skrzyni biegów. W maju 2024 r. w BMW Enduro R 1300 GS zaprezentowano automatycznego asystenta zmiany biegów ASA, który został zaprojektowany tak, aby uczynić jazdę motocyklem łatwiejszą i wygodniejszą.

Jakie funkcje oferuje nowa technologia ASA? Zasadniczo system elektronicznie kontroluje dozowanie sprzęgła i może również samodzielnie zmieniać biegi lub jedynie wspomagać zmianę biegów. Dzięki automatycznemu uruchamianiu sprzęgła nie ma potrzeby sięgania po dźwignię sprzęgła podczas zatrzymywania się i ruszania z miejsca. Zamiast tego wystarczy po prostu zahamować lub przyspieszyć i pozwolić elektronice zająć się resztą. Nawet podczas manewrowania wystarczy tylko przekręcić przepustnicę. Zgaśnięcie motocykla nie powinno być już możliwe. Po ruszeniu z miejsca, w trybie ręcznej zmiany biegów "M", kierowca zmienia biegi jak zwykle za pomocą manetki nożnej; ASA tylko wspomaga proces zmiany biegów. W automatycznym trybie zmiany biegów "D" system automatycznie oblicza najlepszy moment na zmianę biegu podczas przyspieszania i zwalniania oraz automatycznie zmienia biegi. W obu trybach zmiany biegów zmiany biegów powinny być niezwykle wydajne, z jedynie delikatnymi przerwami w ciągnięciu i ledwo wyczuwalnym szarpnięciem zmiany biegów. Powinno to zwiększyć stabilność jazdy i uniknąć kolizji kasków podczas jazdy z pasażerem. Szybkość zmiany biegów powinna być porównywalna ze znanym asystentem zmiany biegów Pro.

ASA nie wymaga podwójnego sprzęgła, jak DCT Hondy, ale opiera się na tradycyjnej 6-biegowej skrzyni biegów i konwencjonalnym sprzęgle wielotarczowym. Sprzęgło i drążek zmiany biegów są sterowane elektromechanicznie za pomocą siłowników, czyli małych silników elektrycznych. Oznacza to, że komputer pokładowy wysyła sygnały elektroniczne do siłowników, które przekształcają je w ruch mechaniczny, precyzyjnie sterując zmianą sprzęgła i biegów. Aby to osiągnąć, potrzebne są nowe czujniki położenia tarcz sprzęgła i prędkości wału wejściowego skrzyni biegów. System jest niewidoczny z zewnątrz i waży zaledwie 2,1 kg.

Nikt jeszcze nie miał okazji wypróbować nowego systemu na własnej skórze, ale BMW zaprezentowało ASA w modelu BMW R 1300 GS, a kierowcy testowi pokazali jego zalety. Pokazano manewrowanie, ruszanie, zatrzymywanie i przyspieszanie przy różnych prędkościach. ASA działa nawet w terenie nieutwardzonym i ma ułatwić jazdę w trudnym terenie. Oczywiście pojawia się pytanie, w których modelach BMW można spodziewać się tego nowego systemu. Według BMW byłby on zasadniczo kompatybilny z każdym modelem. Jednak stopień skomplikowania różni się znacznie w zależności od dostępnej przestrzeni w silniku i skrzyni biegów oraz wokół nich. Boxer 1300 został już dostosowany do obsługi ASA. Jako pionier technologii, tylko model GS jest obecnie wyposażony w ASA i ten silnik, ale można oczekiwać, że przyszłe modele 1300, R 1300 R, R 1300 RT i R 1300 RS, będą również miały dostępne ASA jako opcję. Asystent automatycznej zmiany biegów powinien być dostępny pod koniec roku i będzie kosztować dodatkowo około 1000 euro.

W porównaniu z konkurencją, BMW Enduro zajmuje ekscytującą pozycję. Jego funkcje są bardziej podobne do [dwusprzęgłowej skrzyni biegów DCT Hondy] (https://www.1000ps.at/testbericht-3009715-dct-vorteile-und-nachteile-des-honda-doppelkupplungsgetriebe), ponieważ bawarski enduro zawsze automatycznie steruje sprzęgłem, a także ma automatyczny tryb zmiany biegów. Jednak system BMW nie opiera się na dwóch sprzęgłach, ale jest bardziej podobny pod względem konstrukcji i funkcjonalności technicznej do nowego systemu Honda E-Clutch, w którym sprzęgła są również sterowane elektronicznie za pomocą siłowników. E-Clutch nie może jednak samodzielnie zmieniać biegów i oferuje również ręczną dźwignię sprzęgła, która może być używana do ręcznej interwencji w dowolnym momencie. Pod względem kompatybilności Enduro jest również porównywalne z E-Clutch, ponieważ oba systemy są w mniejszym lub większym stopniu połączone z konwencjonalnymi skrzyniami biegów i sprzęgłami, a zatem mogą być instalowane w każdym motocyklu. DCT jest znacznie większa, znacznie cięższa (10 kg) i bardziej złożona w konstrukcji. Pod względem ceny, system BMW, jeśli pozostanie na poziomie około 1000 euro, jest bliższy DCT niż tańszemu o 500 euro systemowi E-Clutch.

Jazda pod górę, ostre hamowanie, ruch miejski, czy płynna jazda z pasażerem - zoptymalizowane sterowanie sprzęgłem i zmianą biegów może zapewnić komfort i korzyści w różnych sytuacjach. Jak dobrze system działa w tych warunkach, jest jeszcze nieznane poza BMW. Jednak podczas pierwszej prezentacji ASA w wersji prototypowej zrobiła pewne wrażenie i zainspirowała do pomysłów, gdzie nowa technologia może być użyteczna. Jak poradzi sobie ASA w miejskiej dżungli bez użycia sprzęgła? Jak sprawdzi się na trasach off-roadowych? Odpowiedzi na te pytania poznamy w przyszłych testach. BMW podkreśla, że mimo zastosowania ASA, charakterystyka boksera o pojemności 1300 cm3 pozostaje niezmieniona, lecz należy skupić się na samych doznaniach z jazdy. Długotrwały sukces DCT Hondy pokazuje, że istnieje duże zainteresowanie takimi zautomatyzowanymi systemami ułatwiającymi jazdę.